คอลัมน์ มหัศจรรย์การ์ตูนโดย วินิทรา นวลละออง
สัปดาห์ที่แล้วเล่าให้ฟังเรื่องคุณเซโตะ มาซาโตะ อายุ 37 ปี ที่ถือหมอนข้างรูปตัวการ์ตูนสาวน้อยนามว่า "เนมุตัน" ในชุดบิกีนี่ไปไหนต่อไหนและปฏิบัติกับเธอ (หมอน) อย่างให้เกียรติราวกับเธอเป็นผู้หญิงที่มีชีวิต คุณเซโตะขอให้ทุกคนเรียกเขาว่า "นี้ซัง" ซึ่งแปลว่าพี่ชาย และเป็นคำที่เนมุตันใช้เรียกพี่ชายต่างสายเลือดในแอนิเมชั่นเรื่อง Da Capo ที่เธอเป็นนางเอก นี้ซังบอกอย่างเต็มปากว่าเขารักและคิดว่าเนมุตันเป็นเกิร์ลเฟรนด์ แต่ไม่ใช่รักหมอนใบที่เขาถืออยู่แบบเดียวกับเด็กๆ รักตุ๊กตาที่เล่นจนเปียกน้ำลายสกปรกเพราะ "เนมุตัน" ที่เขารักแท้จริงไม่ใช่หมอนแต่เธออยู่ในจินตนาการไม่สามารถจับต้องได้ ไม่จำเป็นที่เนมุตันต้องกลายร่างเป็นคนเพราะนี้ซังชอบที่เธอเป็นสาวสองมิติ (2D) แบนๆ บนหมอนแบบนี้
ฟังแล้วอย่าเพิ่งกลัวและคิดว่าจะพานี้ซังไปพบจิตแพทย์นะคะ เพราะนี้ซังบอกว่าอยากแต่งงานกับผู้หญิงที่เป็นคน เพียงแต่เขาก็มองเห็นความจริงว่าไม่มีผู้หญิงคนไหนจะสนใจตาลุงหัวเหม่งที่ป่วยกระเสาะกระแสะและบ้าการ์ตูนอย่างเขาหรอก อย่างน้อยเขาก็ภูมิใจว่าครั้งหนึ่งที่ได้รักเนมุตันเป็นรักแท้ คำอธิบายความรักของนี้ซังที่มีต่อเนมุตันเท่าที่พอจะนึกออกตอนนี้มีอยู่ 2 แบบค่ะ อย่างแรกคือเป็นทางออกให้มีชีวิตอยู่อย่างเข้มแข็งท่ามกลางความโดดเดี่ยวและความเหงาที่ไม่เคยได้รับการยอมรับจากผู้หญิงจริงๆ และอย่างที่สองคือสิ่งที่เขาปฏิบัติต่อหมอนเนมุตันสะท้อนสิ่งที่เขาต้องการให้คนอื่นๆ ปฏิบัติกับเขาบ้าง
"Loser" หรือไอ้ขี้แพ้ คือคำที่มักจะใช้ดูถูกหนุ่มๆ ที่รักสาวสองมิติแบบนี้ค่ะ หลายคนอาจมองว่าการเมินผู้หญิงเพราะโดนทิ้งครั้งเดียวแล้วหันไปรักตัวการ์ตูนแทนเป็นแค่การหนีปัญหาของคนขี้แพ้ ทำไมไม่ลุกขึ้นมาปรับปรุงตัวให้สาวๆ หันมามองบ้างล่ะ! พูดแบบนี้เห็นทีคงได้ชกกับเพื่อนแน่ค่ะ เป็นธรรมดาของมนุษย์ถ้ามีทางเลือกที่ดีกว่าก็ต้องเลือกไว้ก่อน เช่นเดียวกับนี้ซังซึ่งบอกว่าเขาก็อยากแต่งงานกับผู้หญิงจริงๆ เช่นกันเพียงแต่โอกาสในขณะนี้ไม่อำนวย ถ้าจะต้องลุกขึ้นมาเปลี่ยนตัวเองให้สาวหลงซึ่งไม่รู้ว่าต้องใช้เวลากี่ปีและต้องจมอยู่กับความโดดเดี่ยวอีกนานเท่าไร เขาเลือกที่จะฝึกวิธีปฏิบัติต่อผู้หญิงกับ "หมอน" ตัวแทนของหญิงสาวที่เขารักและบูชาซึ่งก็คือเนมุตันดีกว่า การที่จะรักและนับถือใครไม่จำเป็นว่าเขาต้องมีตัวตนให้เราเห็น เช่นเดียวกับที่หลายคนชอบนักร้องจากภาพที่ค่ายเพลงสร้างขึ้น ตัวจริงอาจจะไม่ได้เป็นอย่างที่ถูกค่ายเพลงปั้นแต่งขึ้นมาก็ได้ ดังนั้น นักร้องในวัฒนธรรมป๊อปหลายคนที่สาวๆ กรี๊ดกร๊าดก็คือภาพมายาที่ถูกสร้างขึ้นเช่นเดียวกับเนมุตัน
กรณีที่สอง สิ่งที่นี้ซังปฏิบัติต่อหมอนเนมุตันอาจจะเป็นความรู้สึกลึกๆ ที่ต้องการให้ใครสักคนปฏิบัติกับเขาเช่นนี้บ้าง นั่นคือรัก ให้เกียรติ และมองเห็นคุณค่าโดยไม่ตัดสินแค่เพียงภายนอกเช่นเดียวกับที่นี้ซังไม่มองว่าเนมุตันเป็น "แค่หมอน" เขาอาจต้องการให้คนอื่นมองเขาโดยไม่คิดว่าเป็น "แค่ตาแก่หัวเหม่งบ้าการ์ตูน" เหมือนกัน
บทความเรื่องความรักต่อสาวสองมิติ (2D) ของคุณลิซ่า คาตายาม่า ที่ตีพิมพ์ในนิวยอร์กไทม์เมื่อวันที่ 21 กรกฎาคมที่ผ่านมานี้ มีกระแสวิจารณ์ตอบกลับจากผู้อ่านฟากตะวันตกค่ะ โดยสรุปคือฝรั่งไม่เข้าใจวัฒนธรรมรักสาว 2D เดาว่าถ้าเขาเป็นนี้ซังเขาอาจจะเลือกเป็นโสดไม่ก็หันไปเข้ายิมเล่นกล้ามหรือทำศัลยกรรมให้สาวมองแต่คงไม่เลือกที่จะรักสาวน้อยในการ์ตูน เหตุผลหนึ่งเพราะชาติตะวันตกไม่ได้ใกล้ชิดการ์ตูนเหมือนญี่ปุ่น และอีกเหตุผลอาจเพราะวัฒนธรรมตะวันตกมีค่านิยมในการเปลี่ยนรูปกายภายนอกมากกว่าทำความเข้าใจกับความรู้สึกรักหรือซาบซึ้งภายใน
แต่ไม่ว่าจะเป็นหนุ่มญี่ปุ่นรักสาว 2D หรือหนุ่มฝรั่งเพาะกล้าม สิ่งที่เหมือนกันคือค่านิยมทั้งสองแบบตกอยู่ภายใต้อิทธิพลของวัฒนธรรมที่สร้างรายได้อย่างมหาศาลให้ผู้สร้างกระแส มันคือค่านิยมที่ช่วยให้การ์ตูนสาวน้อยขายดีในญี่ปุ่นเช่นเดียวกับที่กิจกรรมเมคโอเวอร์ขายดีในอเมริกา
ใครคิดจะว่ายตามกระแสอาจจะต้องหยุดคิดสักนิดค่ะว่าคุณค่าที่แท้จริงของตัวเราอยู่ที่ไหน ไม่อย่างนั้นคงได้เสียเงินกระเป๋าฉีกกันแน่
วันที่ 27 กันยายน พ.ศ. 2552 ปีที่ 32 ฉบับที่ 11523 มติชนรายวัน
