คอลัมน์ มหัศจรรย์การ์ตูนโดย วินิทรา นวลละออง
เคยได้ยินปัญหาสุขภาพจิตของวัยรุ่นที่เรียกว่า "ฮิคิโคโมริ" (Hikikomori) ไหมคะ ชื่อญี่ปุ่นจ๋าขนาดนี้เดาดูก็คงพอทราบค่ะว่าเป็นปัญหาที่พบมากในประเทศญี่ปุ่นและเป็นปัญหาที่ซ่อนตัวอยู่เงียบๆ เนื่องจากผู้ที่เป็นฮิคิโคโมริเองมีลักษณะสำคัญคือหลีกหนีจากการเข้าสังคมอย่างรุนแรงเลยค่ะ โดยอาจจะอยู่แต่ในบ้านไม่พบเจอผู้คน ออกมาซื้ออาหารในร้านสะดวกซื้อตอนกลางดึกเพื่อไม่ต้องเจอใครมาก ไม่พูดคุยกับใคร ไม่ไปโรงเรียน หลายคนใช้ชีวิตอยู่แบบนี้เป็นสิบปีก็มี หนึ่งในสาวน้อยที่เป็นฮิคิโคโมริคือ "อาโยยามะ เคโตะ" เด็กสาววัย 16 ที่ไม่ไปโรงเรียนเลยตลอด 7 ปีที่ผ่านมา
เคโตะเคยเป็นดาราเด็กที่โด่งดังจากคณะละครเพลงแห่งหนึ่ง แม้เธออายุเพียง 9 ขวบ แต่ก็สามารถแสดงและเต้นได้อย่างน่าทึ่ง ด้วยความสามารถที่โดดเด่นและหน้าตาน่ารัก เคโตะจึงเป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวางและบดบังรัศมีของ "มาโกะ" ดาราเด็กอีกคนซึ่งต้องแสดงละครเพลงสลับวันกับเธอ เนื้อเรื่องก็เป็นไปตามพล็อตน้ำเน่าคลาสสิคทั่วไป เคโตะถูกเพื่อนในชั้นเรียนรังเกียจเพราะเธอได้รับสิทธิพิเศษไม่ต้องเรียนเต็มวันเนื่องจากมีงานแสดง ความที่เคโตะเป็นคนพูดน้อยจึงไม่ได้แก้ตัวอะไรออกไป ได้แต่เก็บความเสียใจไว้และหันไปสนิทกับมาโกะแทนโดยเคโตะสอนการแสดงให้มาโกะจนสุดท้ายเมื่อฝีมือการแสดงทัดเทียมกัน มาโกะจึงหางโผล่และบอกว่าที่จริงรังเกียจเคโตะเต็มทน
"คนที่ไม่มีเพื่อนซักคนอย่างเธอน่าขยะแขยงจะตาย"
คำพูดนี้ทำให้เคโตะเสียใจและยืนอยู่กลางเวทีโดยไม่ขยับไปไหนเลยจนกระทั่งต้องยกเลิกการแสดงในวันนั้น และนั่นคือจุดจบของชีวิตการเป็นดาราเด็ก การไปโรงเรียน และการเข้าสังคมของเคโตะในวัย 9 ขวบ
เราอาจนึกภาพ "ฮิคิโคโมริ" ว่าต้องอุดอู้อยู่แต่ในห้อง กลัวการพบปะผู้คน แต่เคโตะไม่ใช่แบบนั้นค่ะ เธอไม่เกลียดตัวเอง ไม่เกลียดคนอื่น และไม่ได้เกลียดโลกใบนี้เพราะเธอยังคงแต่งตัวสวยออกไปเดินเล่นนอกบ้านได้เป็นประจำ สิ่งที่เธอกลัวคือ "ความคาดหวัง" ทั้งของตัวเองและจากคนรอบข้าง เธอกลัวที่จะมีคนจำได้ว่าเธอคือดาราเด็กผู้ล้มเหลวเมื่อ 7 ปีก่อน ดังนั้น จึงเลือกที่จะเดินหนีทุกคนและไม่คาดหวังว่าตัวเองจะได้รับความเห็นอกเห็นใจจากใครแม้แต่จากคนในครอบครัว
คุณแม่ของเคโตะก็อ่อนแอเกินกว่าจะลุกขึ้นมาบีบบังคับลูกสาวให้ไปโรงเรียนจึงทำได้มากที่สุดแค่ทำหน้าที่แม่อย่างเต็มที่ ทำอาหารให้ ไม่ดุด่าว่ากล่าวและพยายามเข้าใจความเป็นฮิคิโคโมริของเคโตะโดยที่ไม่รู้เลยว่าสิ่งที่ตัวเองทำก็คือการวิ่งหนีปัญหาเช่นเดียวกัน น้องสาวของเคโตะเองแสดงท่าทีรังเกียจพี่สาวอย่างชัดเจนและพยายามพูดเสียดสีต่อว่าทุกครั้งที่เจอหน้า ดูเหมือนเธอจะเป็นคนตรงไปตรงมาและไม่หนีปัญหาแต่สุดท้ายเคโตะก็ทราบความจริงว่าน้องสาวก็กำลังประสบปัญหาถูกเพื่อนรีดไถเงินอยู่ ทางออกของน้องสาวจึงมีแต่ขอเงินแม่ไปให้เพื่อนเพื่อรักษาสถานะความเป็นเพื่อนไว้ซึ่งก็เป็นการหนีปัญหาเช่นกัน
ฮิคิโคโมริอย่างเคโตะซึ่งตัดสินใจหันหลังให้กับแรงกดดันภายนอกและสายตาของคนในสังคมดำเนินมาถึงจุดพลิกผันค่ะ ลองเดาได้ไหมคะว่าเราจะช่วยเหลือคนเป็นฮิคิโคโมริอย่างไรดี ผลักดันกึ่งๆ บีบบังคับให้ไปโรงเรียนเพื่อไม่ให้หนีปัญหาต่อไปจนกลายเป็นปัญหาที่เกินเยียวยาหรือเปล่า หรือว่าจะยอมตามใจให้อยู่บ้านเพียงแต่จ้างครูมาสอนที่บ้านเสียแทนเพื่อให้ฮิคิโคโมริไม่ต้องเผชิญกับแรงกดดันภายนอกแต่ในทางกลับกันก็ยังได้รับการศึกษาอย่างเหมาะสมด้วย
Cat Street มีทางออกที่ดีกว่านั้นค่ะ คำตอบของการรักษาฮิคิโคโมริในเรื่องนี้คืออะไร งวดหน้ามาเล่าต่อนะคะ
วันที่ 19 เมษายน พ.ศ. 2552 ปีที่ 32 ฉบับที่ 11362 มติชนรายวัน
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น